Z urlopu takiego może skorzystać kobieta i mężczyzna, którzy:

• przyjęli dziecko na wychowanie i wystąpili do sądu opiekuńczego z wnioskiem o  wszczęcie postępowania w sprawie jego przysposobienia lub
• przyjęli dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej.

Z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego może korzystać zarówno kobieta, jak i 
mężczyzna, którzy przyjęli dziecko (dzieci) na wychowanie. Z uprawnienia tego nie mogą jednak korzystać oni równocześnie.

 

Fakultatywny charakter świadczenia

 

W odróżnieniu od urlopu macierzyńskiego, skorzystanie z tego urlopu jest fakultatywne, co oznacza również, że pracownik w każdej chwili może z niego zrezygnować za 7-dniowym uprzedzeniem pracodawcy.

Jeżeli jednak pracownik zdecyduje się na korzystanie z niego, to jest objęty taką samą ochroną, jaka przysługuje z tytułu korzystania z urlopu macierzyńskiego.

 

Wymiar zależny od liczby dzieci

 

Pracownik, który przyjął dziecko na wychowanie i wystąpił do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka lub który przyjął dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, ma prawo do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w wymiarze:

1. 20 tygodni – w przypadku przyjęcia jednego dziecka,
2. 31 tygodni – w przypadku jednoczesnego przyjęcia dwojga dzieci,
3. 33 tygodni – w przypadku jednoczesnego przyjęcia trojga dzieci,
4. 35 tygodni – w przypadku jednoczesnego przyjęcia czworga dzieci,
5. 37 tygodni – w przypadku jednoczesnego przyjęcia pięciorga i więcej dzieci

 

Plus dodatkowo za okres urlopu rodzicielskiego w wymiarze:

1. 32 tygodni – w przypadku przyjęcia jednego dziecka;
2. 34 tygodni – w przypadku jednoczesnego przyjęcia dwojga- czworga dzieci;
3. 29 tygodni – w przypadku jednoczesnego przyjęcia pięciorga i więcej dzieci.

 

Znaczenie ma wiek dziecka

 

Odmienność, jaka występuje przy określaniu wymiaru przedmiotowych urlopów, związana jest z okolicznością, że przyjęcie dziecka na wychowanie (przez przysposobienie lub do rodziny zastępczej) może nastąpić w różnym wieku. Ustawodawca ograniczył więc skorzystanie przez pracowników z takiego urlopu do momentu ukończenia przez dziecko 7 lat, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do momentu ukończenia przez 
dziecko 10 lat.

 
Urlop zawsze więc zakończy się z chwilą osiągnięcia przez dziecko wskazanego wieku – co spowoduje jego odpowiednie skrócenie.

 
Jednak niezależnie od terminu przyjęcia dziecka na wychowanie, jeżeli tylko przyjęcie nastąpiło przed ukończeniem przez dziecko wskazanego ostatnio wieku – 7 lub 10 lat – pracownikowi zawsze przysługuje urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego w minimalnym wymiarze 9 tygodni.