Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 746) zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z Funduszu oraz zasady przeznaczania środków Funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej określa pracodawca w regulaminie.
Środki funduszu można przeznaczyć wyłącznie na finansowanie działalności socjalnej na rzecz osób uprawnionych oraz dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych. W szkołach przez działalność socjalną rozumieć należy usługi świadczone między innymi na rzecz:
– krajowego wypoczynku,
– pomocy na cele mieszkaniowe,
– działalności kulturalno- oświatowej,
– działalności sportowo- rekreacyjnej,
– udzielania pomocy materialnej.
To regulamin Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych określa kiedy i komu przyznaje się świadczenie w postaci „wczasów pod gruszą”.
Mimo że pracownicy i pracodawcy w praktyce używają zamiennie pojęcia: „wczasy pod gruszą” i świadczenie urlopowe, to jednak te terminy nie są tożsame. W ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych przewidziano możliwość, że niektórzy pracodawcy spełniający kryteria w niej określone, mogą zrezygnować z tworzenia funduszu. Mogą jednak działalność socjalną wobec pracowników realizować w inny sposób – właśnie poprzez wypłatę raz do roku świadczenia urlopowego. To rozwiązanie dotyczy tylko pracodawców zatrudniających według stanu na dzień 1 stycznia danego roku mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Wtedy jeżeli nie decydują się na utworzenie funduszu, mogą wypłacać pracownikom świadczenie urlopowe.
Nabycie przez pracownika prawa do wczasów pod gruszą jest związane z faktycznym wykorzystywaniem urlopu wypoczynkowego, a nie z nabyciem prawa do urlopu. Terminem wymagalności roszczenia o wczasy pod gruszą jest dzień poprzedzający rozpoczęcie korzystania z urlopu wypoczynkowego obejmującego co najmniej 14 dni kalendarzowych.
Sposób i termin wypłaty dofinansowania po
winien wyraźnie określać regulamin funduszu. Regulamin powinien również określać dokumenty, na podstawie których będzie ustalane prawo do świadczeń z ZFŚS oraz ich wysokość. A zatem – w zależności od zapisów regulaminu – dopłaty do wypoczynku mogą być weryfikowane na podstawie przedłożonych przez pracownika faktur lub rachunków i w konsekwencji wypłacane po wykorzystanym wypoczynku.
