Ustawa z dnia 26 czerwca 1974r.- Kodeks pracy (Dz. U. z 2019r. poz. 1040) w art. 22(2) stanowi, że jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa pracowników lub ochrony mienia lub kontroli produkcji lub zachowania w tajemnicy informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę, pracodawca może wprowadzić szczególny nadzór nad terenem zakładu pracy lub terenem wokół zakładu pracy w postaci środków technicznych umożliwiających rejestrację obrazu (monitoring). Przy czym monitoring nie obejmuje pomieszczeń udostępnianych zakładowej organizacji związkowej, a także pomieszczeń sanitarnych, szatni, stołówek oraz palarni, chyba że stosowanie monitoringu w tych pomieszczeniach jest niezbędne do realizacji celu określonego wyżej i nie naruszy to godności oraz innych dóbr osobistych pracownika, w szczególności poprzez zastosowanie technik uniemożliwiających rozpoznanie przebywających w tych pomieszczeniach osób. Monitoring pomieszczeń sanitarnych wymaga uzyskania uprzedniej zgody zakładowej organizacji związkowej, a jeżeli u pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa – uprzedniej zgody przedstawicieli pracowników wybranych w trybie przyjętym u danego pracodawcy.
Komentowany przepis odnosi się wyłącznie do kontroli prowadzonej przy użyciu środków technicznych służących rejestracji obrazu. Na jego podstawie pracodawca może, w pewnych okolicznościach, wprowadzić szczególny nadzór nad terenem zakładu pracy lub terenem wokół zakładu pracy w postaci środków technicznych umożliwiających rejestrację obrazu.
Zamknięty katalog przesłanek monitoringu
Katalog okoliczności uzasadniających wprowadzenie przez pracodawcę monitoringu przy użyciu środków technicznych umożliwiających rejestrację obrazu, wskazany w komentowanym przepisie, ma charakter zamknięty. Żadne inne względy, choćby znajdowały one obiektywne uzasadnienie, nie uprawniają pracodawcy do stosowania w zakładzie pracy monitoringu wizyjnego. Warte podkreślenia jest to, że wśród okoliczności tych nie uwzględniono przesłanki związanej z oceną pracy pracownika. Takie wyliczenie przesłanek stosowania przez pracodawcę monitoringu umożliwiającego rejestrację obrazu zapewnia pracownikowi ochronę przed arbitralnymi działaniami pracodawcy.
Warto zauważyć, że w myśl komentowanego przepisu wprowadzenie szczególnego nadzoru nad terenem zakładu pracy lub terenem wokół zakładu pracy w postaci środków technicznych umożliwiających rejestrację obrazu ma być niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa pracowników, ochrony mienia, kontroli produkcji lub zachowania w tajemnicy informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. To prowadzi do wniosku, że osiągnięcie wskazanych przez ustawodawcę celów nie byłoby możliwe bez podjęcia omawianej formy monitoringu. Ustawodawca odwołuje się tutaj do zasady proporcjonalności. Przed podjęciem decyzji o wprowadzeniu monitoringu przy użyciu kamer pracodawca winien zatem rozważyć, czy przyjęty przez niego cel uzasadnia zastosowanie środków monitoringu wizyjnego oraz czy jest to rzeczywiście niezbędne dla realizacji tego celu
Decydując się na wprowadzenie monitoringu przy użyciu kamer, pracodawca powinien mieć na względzie właściwe ich rozmieszczenie na terenie zakładu pracy. Ulokowanie kamer w miejscach, w których pracownik ma prawo oczekiwać poszanowania prywatności, będzie z całą pewnością sprzeczne z omawianą regułą proporcjonalności. W przepisie wprowadzono więc zakaz prowadzenia monitoringu w pomieszczeniach sanitarnych, szatniach, stołówkach oraz palarniach. Zakaz ten nie ma jednak charakteru bezwzględnego.
